मुंबई :
मुंबई महानगरपालिकेच्या रुग्णालयांमध्ये उपचारासाठी येणाऱ्या रुग्णांच्या नोंदणीपासून उपचाराची माहिती डिजिटल पद्धतीने संकलित करण्याबरोबरच त्यांना आधुनिक पद्धतीने आरोग्य सेवा पुरविण्यासाठी सर्व महापालिकेच्या दवाखान्यांमध्ये हॉस्पिटल मॅनेजमेंट इन्फॉर्मेशन सिस्टीम (एचएमआयएस – २) ही डिजिटल प्रणाली २ मे पासून सुरू करण्यात येणार आहे. सार्वजनिक आरोग्यसेवांमध्ये आधुनिकता, कार्यक्षमतेची वृद्धी आणि सेवा वितरणामध्ये गती साधण्यासाठी ही कार्यप्रणाली उपयुक्त ठरणार असल्याचे महानगरपालिका प्रशासनाकडून सांगण्यात आले.
मुंबई महानगरपालिका आयुक्‍त तथा प्रशासक भूषण गगराणी यांच्‍या मार्गदर्शनाखाली ‘एचएमआयएस – २’ प्रणालीची प्रभावीपणे अंमलबजावणी केली जाणार आहे. यासाठी सर्व दवाखान्यांना आवश्यक संगणक, इंटरनेट सुविधा व संबधित यंत्रासमुग्री देण्यात आली आहे. तसेच सर्व संबंधित अधिकारी व कर्मचाऱ्यांना सविस्तर प्रशिक्षण देण्यात आले आहे. यापूर्वी रुग्णांच्या नोंदी या कागदावर (पेपर) केल्या जात होत्या. मागील सहा महीने ‘एचएमआयएस – २’ प्रणाली प्रायोगिक स्वरूपात राबविण्यात आली आहे. २ मे २०२५ पासून ही प्रणाली १७७ दवाखान्यात सुरू केली जाणार आहे. तसेच, २१७ हिंदुहृदयसम्राट बाळासाहेब ठाकरे आपला दवाखान्यांमध्ये ३० मे २०२५ पर्यंत ही प्रणाली सुरू केली जाणार आहे. पुढील टप्प्यात ‘एचएमआयएस – २’ ही प्रणाली प्रसुतीगृहे, उपनगरीय रुग्णालये, वैद्यकीय महाविद्यालये यांच्यात देखील राबविण्यात येणार आहे. या पर्यावरणपूरक प्रणाली तंत्रज्ञानाचा वापर करून सार्वजनिक आरोग्य व्यवस्थेला अधिक सक्षम व उत्तरदायित्वपूर्ण बनवण्यात येत आहे. रुग्णसेवांचे डिजीटल रूपांतर घडवून नागरिकांना दर्जेदार व सुलभ सेवा देण्याच्या दिशेने हे एक सकारात्मक पाऊल असल्याचे मुंबई महानगरपालिका प्रशासनाकडून सांगण्यात आले.
मुंबई महानगरपालिका ‘एचएमआयएस – २’ प्रणाली ही आयुष्मान भारत डिजीटल मिशनला (एबीडीएम) अनुरूप आहे. यामध्ये रुग्णाला एक विशिष्‍ट ओळखपत्र क्रमांक (आयडी) देण्यात येणार आहे. या ओळखपत्राच्‍या आधारे रुग्णांना दवाखान्यातून रुग्णालयात तसेच रुग्णालयातून दवाखान्यात संदर्भित केले जाऊ शकते. त्यांच्या उपचार पद्धतीचा आढावा (ट्रॅक) घेतला जाऊ शकतो. यामुळे रुग्णांना त्यांच्या मोबाईलवर त्यांच्यावरील उपचारांच्या सर्व नोंदी एकाच ठिकाणी मिळू शकतील. ‘एचएमआयएस – २’ प्रणालीच्या माध्यमातून रुग्णांची नोंदणी वैद्यकीय अधिकाऱ्यांकडून तपासणी आणि औषध वितरण इत्यादी नोंदी डिजीटल स्वरूपात उपलब्ध होणार आहेत. औषध साठा व्यवस्थापन, रुग्णसेवा अहवाल, सांख्यिकीय विश्लेषण आणि धोरणात्मक निर्णयप्रक्रियेसाठीही ही प्रणाली उपयुक्त ठरणार आहे.
